Periodontoloji

Dişi çevreleyen ve destekleyen dokular olan dişeti, alveolar kemik (dişin çevresindeki kemik), sement (diş kökünü kaplayan tabaka) ve periodontal ligament (diş kökü ile kemiği bağlayan yumuşak doku, bağ dokusu) hastalıklarının teşhisi ve tedavileri ile ilgilenen diş hekimliği branşıdır.

Periodontal hastalık yani dişeti hastalığı nedir?

Dişeti hastalıkları yani periodontal hastalıklar nedeniyle dişi çevreleyen kemikte rezorpsiyon (erime, kayıp) ve dişetinde çekilmeler oluşur. Dişi çevreleyen kemik ve dişetindeki azalmalar sonucunda dişler sallanmaya başlar ve nihayetinde dişler çürümeden kaybedilebilir. Dişeti hastalıkları genellikle ağrısız bir şekilde ilerler. Hastalar genellikle ağız kokusu, dişeti kanaması, dişlerin sızlaması gibi şikayetlerle diş hekime başvururlar.

Gingivitis?

Gingivitis diş eti hastalığının yaygın ve hafif bir şeklidir. Dişeti iltihabı diş etlerinde kırmızılık, şişlik ve hafif kanama görülmesi ile fark edilir. Diş eti iltihabının kalıcı bir hasar bırakmadan tamamen geçmesi mümkündür. Ancak bu, iyi ve düzenli bir ağız hijyeni gerektirir. Gingivitis tedavi edilmezse, hastalık plak ve diştaşı dişetinin altına yerleşim gösterdiği “periodontitis”e ilerler.

Periodontitis?

 Tedavi edilmeyen diş eti iltihabının dişlerin çene kemiğine tutunmasını sağlayan liflere (periodontal ligamentlere) yayılması ve iltihabın diş kayıplarına neden olmasıdır.

Dişeti hastalığı Nedenleri?

 

Dişeti hastalığının sebebi genellikle eksik hijyen yani eksik diş temizliğidir. Eksik hijyen nedeniyle dişlere tutunan ve çoğalan bakteriler diş plağı denilen tabakayı oluşturur ki dişeti hastalığının oluşmasında en önemli rolü bu yapı üstlenir. Dişeti hastalığı için sigara kullanımı en önemli risk faktörlerinden birisidir. Diğer risk faktörleri ise diabet gibi çeşitli sistemik hastalıklar, stres, kötü beslenmedir. Gece diş sıkma veya gıcırdatma, kötü diş kapanışı, dişlerde çapraşıklık, kötü ve eski dolgu veya protezler de dişeti hastalığına neden olabilir.

Dişeti hastalığı Belirtileri?

• Ağız kokusu
• Kırmızı ve şişmiş diş etleri
• Kanayan diş etleri
• Ağrılı çiğneme
• Mobil dişler
• Hassas dişler
• Diş eti çekilmesi veya daha uzun görünen dişler

Periodontal hastalık nasıl teşhis edilir?

Periodontal hastalığın başlıca belirtileri.

• Fırçalarken ve/veya yemek yerken dişetlerinde oluşan kanama
• İleri dönemlerde dişlerde sallanma
• Dişetinin çekilmesi ile dişlerin görünen boyunun uzaması

ANABİLİM DALINDA UYGULANAN TEDAVİLER

1. Cerrahi olmayan periodontal tedavi :

• Diştaşı temizliği ve kök yüzeyi düzleştirme: Diş yüzeylerindeki sert ve yumuşak eklentilerin uzaklaştırılması işlemidir.
• Subgingival küretaj: Dişetindeki iltihabi durumun ortadan kaldırılması veya dokuların ileri periodontal tedaviye hazırlanması amaçlanır. Dişlerin çevresindeki eklentilerin ve iltihabi dokuların uzaklaştırılması işlemidir.

2. Cerrahi periodontal tedavi :

• Periodontal flep cerrahisi: İltihaplı dokuları temizleyerek diş çevresindeki kemik yıkımını durdurmayı hedefler. İleri dişeti hastalığı ve dişleri destekleyen kemikte kayıpların görüldüğü durumlarda yapılır. Dişeti hastalığının ilerlediği durumlarda, dişeti kemik yüzeyi açığa çıkacak şekilde kaldırılıp kök yüzeyi ve iltihaplı çevre dokular temizlenir.
• Gingivektomi ve gingivoplasti: Sadece dişetini ilgilendiren bir cerrahi işlemdir. Gingivektomi, dişeti dokusunun cerrahi olarak uzaklaştırılması, gingivoplasti ise diş çevresindeki sağlıklı dişeti dokularının şekillendirilmesidir. Dişeti hastalığının tedavisi, dişeti büyümelerinin ortadan kaldırılması dişeti kenarlarının seviyelenmesi veya protetik açıdan diş boyunun uzatılması amacıyla yapılır.
• Frenektomi: Frenulum (dil, dudak, yanak bağı) diş eti dokusu ile dil, dudak ve yanak arasında bulunan ve bu dokuları birbirine bağlayarak hareketlerini sınırlandıran yumuşak mukoza dokusudur. Dişlerin fırçalanmasını da güçleştirir ve bakteri plağı birikimine sebep olurlar.  Frenulum adı verilen kas bağlantısının normalde olması gereken yere göre dişe daha yakın konumlandığı durumlarda frenoktomi işlemi uygulanır.
• Rezektif ve rejeneratif kemik cerrahisi: Dişeti hastalığının ilerlediği durumlarda periodontal flep cerrahisi sırasında dişlerin çevresindeki alveol kemik şekillendirilir ve uygun durumlarda alveolar kemik çeşitli greft materyalleriyle desteklenir.
• Yumuşak doku grefti uygulamaları: Dişeti çekilmesi nedeniyle sağlıklı yapışık dişeti kalmayan bölgelere damaktan sağlıklı dişeti naklederek kemik yıkımı ve diş kaybının önüne geçmek, estetik olarak da açık olan kök yüzeylerini bir miktar kapatmayı hedefler.

3. İmplant uygulamaları:

Diş eksikliklerinin tedavisi amacıyla çene kemiğine genellikle titanyumdan üretilen yapay diş kökü  yerleştirilmesi işlemidir.

4. İmplant çevresi hastalıkların tedavisi:

Dişeti hastalığı doğal dişlerde olduğu gibi implantların çevresinde de meydana gelebilir. Bu durumda implant çevresi hastalıklar da cerrahi veya cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi edilir.

5. Lazer uygulamaları:

Periodontal tedavide lazer; dokuların kesilmesi, dişetindeki renklerin giderilmesi, uçuk ve aftların tedavisi, kanamanın durdurulması, dişlerdeki sıcak-soğuk hassasiyetinin tedavisi, dişeti ve implant çevresi hastalıkların tedavisi için uygulanmaktadır.

6.Botoks uygulamaları:

Tedavi edici şekilde çene eklemine veya diş sıkmaya bağlı olan ağrıların giderilmesi ayrıca diş eti görünürlüğü fazla olan hastalarda bu görüntüyü çözmek amacıyla kullanılır.